Kurumsal Yönetimin Tarihsel Gelişimi
Küresel gelişmeler ile birlikte bazı yönetim uygulamaları şirketler için olmazsa olmaz hale gelmiştir. Bu yönetim uygulamalarından biride Kurumsal Yönetim’dir. Amerika’da başlamış oradan Avrupa ve Japonya’ya sonrasında da bütün dünyaya yayılmıştır.
1970’li yıllarda Amerika’da, şirketlerin kötü yönetiminin önüne geçmek ve şirket küçük ortaklarının haklarını korumak için ortaya çıkan bu kavram zamanla gelişti ve bütün dünyada kabul gördü. Şirketlerde yöneticilerin yaptığı suiistimaller ve yaşanan bazı kötü olaylar Enron vb. bu kavramı geliştirdi. Bu etik olmayan olaylar Amerika’da devletin ‘’iyi yönetim’’ konusunda köklü değişiklikler içeren yasal düzenlemeler yapmasını sağlamıştır.
Yaşanan şirket iflasları ve yönetim zaafları sonrasında 1998 yılında OECD (Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü) bu konuyu gündemine almış ve 1999’da üye ülkeler için bağlayıcı olmayan fakat yönlendirici olan Kurumsal Yönetim İlkeleri’ni belirleyerek OECD Bakanlar Kurulu Onayı’ndan sonra açıklamıştır.
Bu ilkeler; Adillik, Şeffaflık, Hesap Verebilirlik ve Sorumluluk’tur. İlkeler ile ilgili genel tanımlar yapılmış, her ülkenin kendi kültürüne uygun olarak uygulamalar geliştirmesi önerilmiştir.
Tüm bu gelişmeler ülkemizde de takip edilmiş, 2001 yılında TÜSİAD çatısı altında bir çalışma grubu oluşturulmuş ve ‘’Kurumsal Yönetim; En İyi Uygulama Kodu’’ rehberi hazırlanmıştır. Bu çalışmanın ardından SPK 2003 yılında ‘’Sermaye Piyasası Kurulu Kurumsal Yönetim İlkeleri’’ çalışmasını yayınlamıştır. Bu çalışma 2005 ve 2010 yılında güncellenmiştir. Ayrıca Yeni TTK’na uyum amacıyla 2011 yılında iki tebliğ çıkarılmıştır.
Türkiye Kurumsal Yönetim Derneği ve İstanbul Sanayi Odası’da Kurumsal Yönetim ve Aile Şirketleri konularında birçok çalışma yapmıştır. Son olarak, ülkemizdeki sermaye şirketlerinin iyi yönetilmesini sağlayacak ve radikal değişiklikler içeren TTK (Türk Ticaret Kanunu) 01 Temmuz 2012 yürürlüğe girecektir.
Şirketlerin yasal sahipleri başkaları da olsa, özünde bu şirketler hepimizin malıdır. En küçük bir olumsuzluktan hepimiz etkileniyoruz. Bunun örneğini Amerika’da gördük. İş hayatında birçok problem; iyi yönetim eksikliğinden, kurumsal yönetim ilkelerinin tam yada doğru olarak uygulanmamasından kaynaklanmaktadır. Kurumsal yönetim ilkelerinin uygulanması öncelikle şirketlere ve şirket ortaklarına sonrasında şirketlerin çalışanlarına, tedarikçilerine, müşterilerine, devlete ve dolayısıyla tüm topluma katkı sağlamaktadır.
En büyük problemimiz kaynak problemi değil yönetim problemidir.
Niyazi Altınışık ile iletişim kurmak için e-mail adresi:
niyaziik@gmail.com