Kudüs Tarihi ve Kaderi
Kudüs’ün geçmişi, kısaca Peygamberler tarihi gibidir, Nuh Aleyhisselamın Torunu ve Ham'ın oğlu Kenan neslinden gelenler kurmuşlardır. Kudüs, Davut Aleyhisselam’ın (Kabri Zion Dağında) zamanında tekrar feth edildi. Mescidin inşası Süleyman Aleyhisselam zamanında tamamlandı ve 12 Mahalle olarak kuruldu. Buraya Mescidi Aksa, Beyti Makdisi veya Yahudiler Süleyman Mabedi diyorlar.
Davut ve Süleyman Aleyhisselamın kabirleri Kudüs’tedir. İbrahim Aleyhisselam ve Hanımı Hz. Sare Annemiz El Halil’dedir, (İbrahim Aleyhisselamın ikinci hanımı, İsmail Aleyhisselam’ın annesi Hacer Annemiz Mekke’dedir.) Yine oğlu İshak Aleyhisselam, (gülen insan manasında) ve hanımı, Yakup (İsraîl) Aleyhisselam ve hanımı, Yusuf Aleyhisselam ve hanımı Hz. Züleyha Annemiz, El Halil’deki Hazreti İbrahim Camii’ndedir. Musa Aleyhisselam Eriha’da (Lut Gölü yakınlarında), Musa Aleyhisselamı defneden, yeğeni Yuşa bin Nun Aleyhisselam da yine oralardadır.
Yine Kudüs yakınındaki Beytül Lahm, İsa Aleyhisselam doğduğu yerdir. Zekeriya Aleyhisselam, Hz. Meryem Annemiz. (İmran Binti Meryem) Kudüs’te yaşamışlardır. İsa Aleyhisselam 33 yaşında iken; biz Müslümanlara göre Kudüs’deki Zeytin dağındaki, Huruç Mescidinden göklere yükseldi. (Allahü Teâlâ Kuranı Kerimde, Nisâ süresi 156-158. ayetlerinde bildirildiği gibi onu gökyüzüne kaldırdı).
MÖ 721 de Asuriler, 586'da Babilli Buhtunnasar Kudüs’ü yıktı ve Yahudileri sürgüne gönderdi. Buhtunnasar’ın Kudüs’ü yağmalaması, esnasında hakîki Tevrat ve Zebûr’da yakılıp yok edildi. Babil Sürgünü dönüşü Üzeyr Aleyhisselam Kudüs’ü yıkılmış olarak görüp üzülür. 100 yıl uyuduktan, sonra uyandığında, Bizans valisi Herot’un 2. kez Mabedi yaptırdığını görür. Hakîkî Tevrât’ı ezbere bilen Uzeyr Aleyhisselâm Tevrât’ı ve emirlerini İsrâiloğullarına tekrar anlatır. Fakat taşkınlık gösteren İsrâiloğulları, Uzeyr aleyhisselâma Allah’ın oğlu olarak nitelendirirler. Daha sonra da Tevrât’a ve Zebûr’a birçok yabancı parçalar ve hurâfeler eklerler. Mûsâ aleyhisselâmdan beri gelen hak dîn bozulur. Bu sebeple Allahü teâlânın gadâbına uğrar, önce Perslerin sonra da Makedonyalıların esâreti altında yaşarlar.
Kudüs’ü MÖ 63 Romalılar işgal ederler, Romalı kumandan Pompey, Yahudileri dağıtıp Mescid-i Aksa’yı yakıp yıkar. MÖ 24’te ise Romalıların, İsmailoğluları soyundan gelen Filistin Valisi Herod, Süleyman Aleyhisselamın yaptırdığı ölçüleri daha da genişleterek Kudüs’ü yeniden 2.defa yaptırır.
İsrâiloğulları daha sonra Roma hâkimiyetine karşı isyan ettiler. M.S. 70 senesinde Romalı komutan Titüs Kudüs’ü tekrar tamamen yakıp yıkarak şehri viraneye çevirir. Beyt-i mukaddes (Mescid-i Aksa) de yanarak sadece batı duvarı kalır. “Ağlama Duvarı” adı verilen bu duvar yüzyıllarca Yahûdîlerdeki millî ve dînî şuuru ayakta tutmuştur. Bu tahrib ile Kudüs’ün Mûsevilere ait ma’muriyeti son buldu. Titüs’ün katliâm ve zulmünden sonra Yahûdîler Kudüs ve çevresinden tekrar çıkarıldılar. Hadrian MS 138’de Kudüs’ü tekrar inşa etti.
Miladi 620 yılında, Recebi şerifin 27. Miraç Gecesinde; Sevgili Peygamberimiz Mekke’den Kudüs’e Mescidi Aksaya geldi. Orada Burak adlı bineğini, bugün Burak Mescidi olarak anılan yere bağlayıp, tüm peygamberlere imam olarak namaz kıldırdı ve oradan göklere yükselip Allahü teâlâyı bilinemeyen, anlaşılamayan şekilde gördü. İsra suresinin ilk âyet-i kerimesinde, Miraç bildirmektedir. Resulullahın, Mekke'den Kudüs'e götürüldüğüne inanmayan kâfir olur. Göklere ve bilinmeyen yerlere götürüldüğüne inanmayan bidat ehli (sapık) olur.
638 (H.16) senesinde hazret-i Ömer Kudüs’ü muhasara etti. Hıristiyanlar cizye vermeyi kabul ederek Müslümanların himâyesine girdiler. Hazret-i Ömer’e Kudüs’ün anahtarlarını bizzat kendileri teslim ettiler. Böylece kendi devletleri olan Bizans’ın ağır vergi ve işkencelerinden eziyet ve cefalarından ve zulümlerinden kurtuldular. Çok kısa zamanda düşman zan ettikleri Müslümanlardaki adâlet ve merhameti açıkça gördüler.
Emevî halifelerinden Abdülmelik bin Mervân, Peygamber efendimizin Mîrâc’a yükselirken üzerine bastığı Hacer-i muallakın üzerine Kubbet-üs-sahra Camisini yaptırdı.
Abbâsilerin siyasi otoritesi zayıflayınca, Kudüs önce Tulûnoğulları, daha sonra Eshâb-ı kiram düşmanı Fâtımîlerin hâkimiyeti altına girdi. Fâtımîler Ehl-i sünnet Müslümanlara zulüm ve işkence yaptıkları gibi Hıristiyan ve Yahûdîlere de işkence yaptılar.
Selçuklu komutanı Atsız, Kudüs’ü 1070 senesinde Fâtımîlerden aldı. 15 Temmuz 1099’da Haçlılar istilâ ettiler. Kudüs’ü yakıp yıktılar. Pek çok Müslümanı kadın, çocuk ve ihtiyar demeden kılıçtan geçirdiler.
Sultan Selâhaddin-i Eyyûbî 1187 (H.583) senesinde Kudüs’ü Haçlılardan kurtarıp Mescid-i Aksa’dan haçları ve putları kaldırttı. Eski hâline getirip yeni bir mihrâb yaptırdı.
Memlûkler döneminde Kudüs bir ilim ve irfan merkezi hâline geldi. Memlûk Sultanları Kudüs’ün îmârına önem verdiler. Sultan Baybars, Mescid-i Aksa’yı tamir ettirdi. Sultan Nasîrüddîn Muhammed Mescid-i Aksa’nın arka kısmını mermer ile kaplattı.
Kudüs şehri 1517 senesinde Yavuz Sultan Selim Han tarafından Osmanlı topraklarına katıldı. Kânûnî Sultan Süleyman Han; Kudüs’ün surlarını yaptırdı.
Dinlerin Kudüs’le olan bağları
• Kudüs’ün Yahudiler için önemi (Vaad edilen topraklar)
• Kudüs’ün Hristiyanlar için önemi (Hazreti İsa’nın doğduğu ve göğe kaldırıldığı yer)
• Kudüs’ün Müslümanlar için önemi (İlk kıble ve Miraç)
İngiliz işgali 1917 &1948 İsrail devleti
Dört yüzyıl Osmanlı hakimiyetinde barış içinde yaşayan Kudüs, Aralık 1917 tarihinde İngilizler tarafından işgal edildi.
• Halkı birleştirici bir unsur olan Nebi Musa şenliklerini kaldırmış,
• Abdulhamit Han’ın yaptırdığı Kudüs saat kulesini yıkmışlardır.
• Selçukluların Mescidi Aksa’yı tamir ettirdiklerine dair kitabeyi kapatmışlardır.
• Harp sona erince Birleşmiş Milletler Cemiyeti tarafından İdâri vekâleti İngiltere’ye verilerek Filistin’e bağlı kaldı. Şehirde Araplar ile Yahûdîler arasında birkaç defa şiddetli çatışmalar oldu. Bu arada Yahûdî topluluğun yerleşip, yayılma çabaları da hızlandı.
• Kudüs 29 Kasım 1947’de Birleşmiş Milletler Cemiyeti tarafından Milletlerarası bir statüye kavuşturuldu. Bu kararı Yahûdîler benimsedi, fakat Araplar karşı çıktı. Bu yüzden iki topluluk arasında şiddetli çarpışmalar meydana geldi.
• 14 Mayıs 1948’de İngiltere Kudüs üzerindeki koruma rejimine son verdi. Aynı gün İsrâil Devleti kuruldu.
14 Mayıs 1948 Nakba 12 milyon Filistinli sürgün
• İsrail'in bağımsızlık ilanının ardından 48 Arap-İsrail savaşı patlak verdi. Bu süre içinde yüzlerce Filistinli katledildi, bugün Yafa, Hayfa ve diğer İsrail kentleri o tarihlerde Filistin toprağıydı. Yüzbinlerce Filistinli evlerinden edildi, bu toprakları terk etmek zorunda kaldı.
Arap İsrail Savaşları (altı gün) 1967
• 1967 Arap-İsrail (altı gün) savaşı sırasında Kudüs’ün Ürdün kesimi İsrâil birlikleri tarafından işgal edildi. Kudüs’de bulunan masum ve korumasız Müslüman-Araplara her gün akla gelmedik işkence ve zulüm yapıldı.
• Evlerinden kovulan Filistinliler bugün Suriye, Lübnan ve Ürdün'deki mülteci kamplarında yaşam mücadelesi veriyor. İşte Filistinliler İsrail Devletinin kuruluşunu temsilen 14 Mayıs'ın bir gün sonrasını yani 15 Mayıs'ı felaket günü ilan etti. İlk felaket günü 1998 yılında anıldı.
• 1998'den bugüne İsrail kentlerinde, Kudüs'te, Batı Şeria'da, Gazze Şeridinde, Lübnan'da, Suriye'de ve Ürdün'deki mülteci kamplarındaki yaklaşık 12 milyon Filistinli, 14 Mayıs 1948 sürecinde yaşanan trajediyi Felaket Günü etkinlikleriyle anıyor.
Günümüzde;
• ABD ve bazı ülkeler Kudus’ü başkent olarak tanıdı.
• Suriye sınırındaki su kaynaklarının da bulunduğu Golan Tepelerini İsrail işgal etti.
• (14 Mayıs 2019’dan beri) Her Cuma Nakba sivil protestolar devam ediyor. İsrail gerçek mermi ve silahlarla, müdahale edip, yeni şehit ve gaziler meydana getiriyor.
Sonuç;
Kudüs’te şimdi Hristiyanların Tapınak Şövalyeleri yerine Müslümanların «Murabıtlar’ı»; yani Kudüs’e sahip çıkanlar var.
• Günümüz Filistin-İsrail meselesi ve Yahudi zulmünü iyi anlayarak ve anlatmaya çalışarak; bir nebze de olsa Kudüs'e sahip çıkanlardan, yani Murabıtlardan olabilirsek ne mutlu bizlere...
• Yapabileceğimiz şeyler; devletimizin desteğini devam ettirmesini sağlamak, varsa maddi destek sağlamak ve dualarımızda tüm zülüm altındaki Müslümanlarla birlikte Filistinlilere de dua etmek.
Mustafa Salih Yazıcı ile iletişim kurmak için e-mail adresi:
msyazici@hotmail.com