Ana Sayfa | Yazarlar
 |
Print Al |
Günümüz Yetkinlikleri, Kariyer ve Hayat Becerileri
1980’li yıllardan sonra; yazı, konuşma ve görüntünün sayısallaşması söz konusu olmuştur. Daktilo, filmli fotoğraf makinaları, kasetli teypler ve videolar hayatımızdan çıktılar. İletişim kanallarının da dijital hale gelmesinden sonra, (bununla da fakslar yerini modemlere bıraktı) çalışma hayatı ve sosyal hayat ciddi anlamda değişime uğramıştır. Bu değişim, talep edilecek nitelikli eleman profilinin de değişmesine yol açmaktadır.
Ayrıca daha önceleri; bilgiye ulaşmak, öğrenmek ve akılda tutmak önem taşırken (ansiklopediler, kitap ve kütüphaneler), şimdi daha çok; doğru bilgiye ulaşma (arama motorları, bilgisayar öğrenmesi veya derin öğrenme yani yapay zekâ vb. yollarla), analitik düşünme, problem çözme, işbirliği gibi bilgiye dayanmayan beceriler ön plana çıkmış, akademik becerilerden ayrılmıştır.
Geçmişte; İkinci Dünya Savaşından sonraki kuşaklar da “istikrar”, düzenli bir iş sahibi olmak ön planda iken, daha sonraki 90’lı yıllarda “mutluluk ve tatmin” daha fazla ön plana çıkmıştı. Günümüzde ise; değişim süreçleri daha da hızlanmış, sistemin hareketliliği; farklı rol ve kariyer alanları “esneklik ve uyumu” ve değişik becerilere yönelik talepleri ön plana çıkartmıştır.
Genel olarak baktığımızda günümüzde, değişen hususları üç başlıkta toplamak mümkün olmaktadır.
1- Öğrenme ve yenilik becerileri; bunlar, eleştirel düşünce, problem çözme, iletişim ve işbirliği, yenilikçilik.
2- Dijital okuryazarlık becerileri; bilgi okur-yazarlığı, medya okuryazarlığı ve bilgi ve iletişim teknolojileri okuryazarlığı.
3- Kariyer ve hayat becerileri diye ifade edebileceğimiz; esneklik ve uyum, girişimcilik ve kendi geleceğinin sorumluluğunu alma, sosyal ve kültürler arası ilişkiler, üretkenlik ve sorumluluk olarak kısaca ifade edebiliriz.
Bu yazıda kariyer ve hayat becerileri (yaşam yetkinlikleri) veya İngilizcesi Life Skils üzerinde duralım.
Günümüzün hayat ve iş ortamları içerik bilgisi ve düşünme yeteneğinden çok daha fazlasını gerektiriyor. Küresel rekabetin hâkim olduğu, bilişim çağının karmaşık yaşam ve çalışma ortamlarında başarılı olabilmek için, hem çalışanların hem de ileride bu ortama hazırlanan öğrencilerin hayat ve kariyer yetkinliklerine odaklanıp geliştirmeleri gerekiyor. Bunlara örnek olarak; esneklik ve uyum sağlanabilirlik, inisiyatif alma ve girişimcilik, sosyal ve kültürlerarası yetkinlikler, üretkenlik ve hesap verebilirlik, liderlik ve sorumluluk gibi beceriler sayılabilir.
Esneklik (flexibility); sürekli değişen ve gelişen dünyada mücadele edebilmemiz için, kendimizi yeni şartlara adapte edebilmemiz, hızla uyum sağlayabilmemiz gerekiyor. Bunun için ise esnekliğe ihtiyacımız var. Her zaman tek bir doğru yoktur, ya da o tek doğru senin doğrun olmayabilir. Yeniliklere açık olma ve gerektiğinde başka bir yönü tercih etmeyi öğrenmemiz gerekir.
Hangi konuda ne kadar esneklik gösterebileceği, bir insanın kariyeri ve uzun vadeli başarısı için çok önemlidir. Ne zaman değişeceğini, nasıl değişeceğini ve değişime nasıl tepki vereceğini bilmek, birinin tüm hayatı boyunca karşılığını alacağı bir beceridir.
Girişimcilik (entrepreneurship); ekonomik bir değerin ortaya çıkarılması veya elde edilmesidir. Girişimcilik, genellikle bir iş kurarken normalde karşılaşılanın ötesinde risk içeren ve sadece ekonomik olanlardan başka değerleri de içerebilen bir değişim olarak görülür. Girişimci, bir veya daha fazla iş kuran ve/veya bunlara yatırım yapan, risklerin çoğunu üstlenen ve ödüllerin çoğundan da yararlanan kişidir.
İş kurma süreci ise "girişimcilik" olarak bilinir. Girişimci genellikle bir yenilikçi, yeni fikirlerin, malların, hizmetlerin ve iş/veya yöntemlerin kaynağı olarak görülür.
Liderlik (leadership); kısaca hedef belirlemektir. Bir ekibi gereken adımlarda yürütme ve bu hedeflere işbirliği içinde ulaşmasıdır. İnsan öncelikle; kendine, ailesine, çevresine liderlik eder. Aynı zamanda, 21. yüzyıl becerilerinin (yetkinliklerinin) uygulaması burada yapılır. Bireysel işlere liderlik ederken, kariyerlerini geliştirip, ihtiyaç duydukları uzmanlığı kazandırır. Çeşitli liderlik seviyeleri vardır. Giriş seviyesindeki çalışanlar için; yöneticilerin ve iş liderlerinin aldığı kararları anlamalarına yardımcı olması ve üst yöneticiliklere terfi ettiklerinde de bu becerilerini uygulayabilme alanı bulabilirler.
İnisiyatif kullanma (Initative); normal çalışma saatlerinin dışında projelerde vb. gönüllü olarak fazladan (ekstra) görev almak, sürdürmek ve kontrolü sağlamak açısından öğrenmesi ve geliştirilmesi en zor becerilerden biridir. Doğru yer ve zamanda kullanıldığında, karşılığında ödül veren bir niteliktir. Özellikle iş ahlakı ve mesleki ilerleme açısından bir kimsenin karakterini de gösteren, yerinde inisiyatif kullanma, esneklik ve liderlik gibi niteliklerle doğru uygulandığında sağladığı fayda çok daha yüksek olur. Gerçek başarı çoğu kez inisiyatif almayı, kullanmayı ve insanların kendi kendine başlamalarını, kendilerini yönlendirmelerini gerektirir.
Üretkenlik, verimlilik (Productivity); başlangıç seviyesinde çalışandan, en üst yönetici CEO’ya kadar herhangi bir uzmanın ortak hedefi, daha az zamanda daha çok üretmek, iş yapmaktır. Her düzeyde üretkenlik, verimlilik stratejilerini anlayan insanlar, (vakitlerini verimli şekilde değerlendirenler) aynı zamanda başkalarının nasıl çalıştıklarını takdir edebilir, kendilerinin de en iyi nasıl çalışabildiklerini de keşfederler.
Sorumluluk (responsblity); kişinin kendi davranışlarını veya kendi yetki alanına giren herhangi bir olayın sonuçlarını üstlenmesi 'mesuliyeti' almasıdır. Aynı zamanda sorumluluk, kişinin kendine ve başkalarına karşı yerine getirilmesi gereken yükümlülüklerini zamanında yerine getirmesi mecburiyeti, zorunluluğudur.
Hesap verebilirlik (accountability); birey veya kurumların yaptıklarından dolayı hukuki, idari ve politik hatta cezai olarak sorumlu tutulmasıdır. Kimin, kime karşı, niçin, neden ve hangi gerekçelerle sorumlu tutulduğuna ilişkin ortaya konan yükümlülük düzeyidi belirler.
Sosyal etki (Social Skils); ‘’iş’’ler (faaliyetler) bir kişinin başkaları ile çevresinde kurduğu ilişkiler aracılığıyla yapılır. Doğru kullanılan sosyal beceriler, uzun süreli ilişkiler için çok önemlidir. Bunlar sosyal medya kullanımı ve anlık iletişimin yükselişiyle, insan etkileşiminin tabiatını değiştirmiştir. Sonuçta, günümüz insanları sosyal olarak diğerlerinden daha becerikli ve ileride olabilir. Bu durum diğerlerinin eğitim ortamında öğrenmesi gerektiği anlamına gelmektedir.
Günümüz modern toplumunun bir neticesi olarak; özgürlük, bireysellik, meydan okuma ve başarı, sürekli özendirilen ve ön plana çıkarılan kavramlardır. Hâlbuki insanın sürekli; psikolojik ve fiziki olarak her zaman yüksek motivasyon ve performansla çalışıp, başarılı olması da mümkün değildir. Sosyal olmak, toplumda yaşamak zorunda olan insan için; öncelikle ruh ve bedenen sağlıklı olmayı gerektirir. Bir insanın başarısı, toplumun – grubun - ailenin bir üyesi olarak, yeterli düzeyde maddi ve anlamlı bir manevi hayata sahip olmasıyla birlikte gerçekleşir. Başarı genel olarak; sağlık, iş, maneviyat ve aile hayatıyla dengeli olarak gelmektedir.
Özgürlük, modern dünyanın en çok kullandığı ve vurguladığı kavramlardan birisi olmasına rağmen, ne yazık ki, bu özgürlük alanı kapitalizmin tanımladığı ve çerçevesini çizdiği bir alanıdır. Hâlbuki gerçek özgürlük alanı; insanın kendi sınırlarını bildiği, başkalarının alanına saygı gösterip, girmediği bir yer olmalıdır.
Mustafa Salih Yazıcı ile iletişim kurmak için e-mail adresi: msyazici@hotmail.com
Yazarın Diğer Yazıları
İktibas Yazarlar
Namaz Vakitleri
İnsan Kaynakları
Şirket Kültürü
.jpeg)
Kişisel Gelişim
Liderlik
İş Yönetimi
En Çok Okunanlar
En Çok Yorumlananlar
.jpg)
|
Künye | Bize Ulaşın | Gizlilik İlkeleri     Copyright ©2012 yonetimhaber.com | | info@yonetimhaber.com Siteden yararlanırken gizlilik ilkelerini okumanızı tavsiye ederiz © 2011-2012, Tüm Hakları Saklıdır. |