Bugün: 27 Kasım 2024 Çarşamba
Favorilerime Ekle | Künye | Reklam
Ana Sayfa | Yazarlar
Print Al
Pazarlamaya Övgü



Pazarlama yapmak insanları yanıltmak değildir

Türkçede “pazarlama” denince çoğu insanın aklına olumsuz çağırışımlar gelir. Pazarlama yapmak allayıp pullamak, gerçeği saptırmak, insanı yanıltmak gibi algılanır. Bu yüzden pazarlama mesleğinin itibarı yüksek değildir. Üstelik çoğunluk pazarlamayı kapıdan kapıya ürün satmakla karıştırır.



Türkiye’de de dünyada da pazarlama mesleğini icra edenler, kendi çıkarlarını düşünen, toplumu yanıltıp gereksiz tüketime sevk eden insanlar olarak algılanırlar. Marketlerin raflarını dolduran binlerce ürün ve markanın varlık sebebinin pazarlamacılar olduğunu zanneden insanlar bile vardır. Onlara göre, pazarlamacılar önce yeni ihtiyaçlar uydururlar sonra bu ihtiyaçları karşılayacak ürünler pazarlarlar. İnsanlar da aslında hiç ihtiyaç duymadıkları ürünleri satın almak zorunda kalırlar; sırf bu nedenle iki yakaları bir araya gelmez. Suçlusu hep bu pazarlamacılardır!

Tüketim toplumunda ihtiyaçların medya tarafından belirlendiği ve insanların gerçekten neye ihtiyaç duyduklarını bilemediklerini iddia eden birçok sosyal bilimci var. İçlerinde Baudrillard‘ın da olduğu bu düşünürlere göre bugünün tüketicisi, keyif peşinde koşan, anında tatmin isteyen, içerik yerine biçime ilgi duyan, kendisini sömürülmeye hazır hale getirmiş bir insandır. Bu “sömürü düzeninin” motoru da pazarlamadır. Bu anlayışa göre pazarlama, ortada hiçbir ihtiyaç yokken yarattığı ürünleri satabilmek için tüketicilerin gözlerini boyayarak onları sömüren insafsız bir yöntemdir.

Pazarlamanın amacı insanlara fayda sağlamaktır

Gerçekten de içinde yaşadığımız bu düzenin karanlık bir yüzü vardır. Elbette hiç ihtiyacımız olmayan bazı ürün ve hizmetleri satın aldığımız doğrudur ama bana göre pazarlamanın bundan çok daha büyük bir aydınlık yüzü vardır ve pazarlamanın bu yüzü çok daha güzel ve övgüye değerdir.

Pazarlama, insan ihtiyaçlarını tatmin etmek üzerine kurulu bir disiplindir. Pazarlamanın amacı insan için değer oluşturmaktır. İlgi alanı sadece şirketlerle sınırlı değildir. Siyasi partiler, spor kulüpleri, sivil toplum kuruluşları, yerel yönetimler, devletler, ülkeler, pazarlama disiplininden faydalanırlar. Pazarlamanın ilgi alanı hayatın kendisidir.

Pazarlama insanın yaşadığı ortamda hangi motivasyonlarla neyi neden yaptığını ya da yapmadığını anlamaya çalışır ve buna göre çözümler üretir. Pazarlama insan ihtiyaçlarına çözüm bulabilmek için Antropoloji, Psikoloji, Sosyoloji gibi bilim dallarından yararlanır. Pazarlama insanı sadece tüketici kimliğiyle değil, bütün boyutlarıyla inceler ve çözümlerini bu öğretileri bir potada eriterek üretir.

Şirketlerin varlık nedeni kâr etmek değildir

Yediğimiz yemek, içtiğimiz su, giydiğimiz elbise; kullandığımız telefon, bilgisayar, araba… yattığımız yatak, oturduğumuz ev… hepsi şirketlerin bizim için ürettiği ve bize sunduğu bir faydadır. İnsan, hayatının her anında, bir şirketin sattığı bir ürün veya hizmeti kullanır.

Hayatlarına olumlu bir katkı yaptığı için insanlar, şirketlerin sattığı ürün ve hizmetlere para öderler. Şirketler insanların ihtiyaçlarını karşılamak, onların hayatlarını kolaylaştırmak için vardır.

Ama çoğunluk, şirketlerin varlık nedenlerinin insanlara fayda sağlamak değil, kâr etmek olduğunu düşünür. Oysa şirketlerin varlık nedenlerini sadece kâr etmeye indirgemek hem yanlış hem de tehlikeli bir anlayıştır. Kâr etmek her şirketin en doğal hakkıdır, bunda sorgulanacak hiçbir taraf yoktur ama kâr etmenin ne anlama geldiğini doğru tanımlamak gerekir.

Kâr, yapılan işin amacı değil, sonucudur. Bir şirketin kâr etmesi, o şirketin doğru bir alanda faaliyet gösterdiğinin, doğru insanlarla işbirliği yaptığının, verimli çalıştığının, ürün ve hizmetlerini doğru fiyatla sattığının, müşterisini (tüketicisini) memnun ettiğinin göstergesidir. Bunların bir tanesi bile yanlış olsa, şirket kâr edemez. (Peter Drucker)

Zarar eden şirketler, yanlış yaptıkları için elenirler. Kâr edenler ise, işlerine devam etme hakkı kazanırlar. Elde ettikleri kar onlara daha çok yatırım yapma, büyüme, daha büyük sorumluluklar üstlenme, daha çok insanın hayatı üzerinde etkili olma yetkisi ve daha çok kâr etme imkânı verir.

Daha çok kâr eden şirketler daha çok kâr etmeyi hedefleyen değil, daha çok insanın hayatına giren ve onlara fayda sağlayan şirketlerdir.



Pazarlamanın faydaları

Her geçen gün karşımıza hemen her alanda yeni ürün ve hizmet çıkması pazarlama faaliyetlerinin sonucudur. Yeni ürün ve hizmetler sayesinde ekonomi büyür ve üretime hizmet eden reklamcısından perakendecisine, araştırmacısından marka hukukçusuna kadar çeşitli meslek erbabına iş alanı oluşturabilir. Bu durumdan en kârlı çıkan her zaman tüketici yani toplumun kendisi olur.

Pazarlamanın en önemli faydalarından biri rekabeti artırmasıdır. Rekabet artınca fiyatlar düşer ve bundan en çok toplum yararlanır.

Savurganlık ve israfın karşısında olmak, göz boyamayı, aldatmayı, içi boş ürünlerle haksız kazanç elde etmeyi reddetmek iyi bir pazarlamacı olmakla çelişmez. Yaptıkları alışverişten tatmin olmuş, markaya güven duyan müşteri ve tüketiciler oluşturmak; dengeli ve sürdürülebilir bir düzen kurmak iyi bir pazarlamanın en çok istediği sonuçtur.

Ben pazarlama sayesinde insanı ve toplumu tanıma ve anlama imkânı buldum. Bu işin bana öğrettiği yöntemler sayesinde Türkiye’nin büyük markalarına danışmanlık yaptım. Mesleğimi yapmaktan gurur duydum ve çok keyif aldım. Pazarlamanın bana bu imkânı vermesinden ötürü kendimi hep çok şanslı hissettim.

Not: İlk kez Eylül 2012’de yayınladığım bu yazımı, bu kez eklemeler yaparak yeniden yayınladım.


Temel Aksoy ile iletişim kurmak için e-mail adresi: temelaksoy@temelaksoy.com
Yazarın Diğer Yazıları
Pazarlamanın Birinci Kanunu
Platonik Pazarlama
8 Pazarlama İlkesi
Ürünler Fabrikalarda, Markalar Zihinlerde Üretilir
Ayırt Edici Marka Özellikleri
Dijital Reklam Sahtekarlığı
Reklam Bütçesinde %60-40 Kural
Çok Kanallı Dünyada Müşteri Deneyimini Yönetmek
Pazarlama Yapmak, Davranış Mimarlığı Yapmaktır
Tatiller En Doğru Kararları Alma Zamanıdır
İktibas Yazarlar

Namaz Vakitleri
İnsan Kaynakları
Şirket Kültürü
Kişisel Gelişim
Liderlik
İş Yönetimi
En Çok Okunanlar
En Çok Yorumlananlar
Künye | Bize Ulaşın | Gizlilik İlkeleri
Copyright ©2012 yonetimhaber.com | | info@yonetimhaber.com
Siteden yararlanırken gizlilik ilkelerini okumanızı tavsiye ederiz © 2011-2012, Tüm Hakları Saklıdır.