Ana Sayfa | Yazarlar
 |
Print Al |
.jpg)
Mavi yüzgeçli ton balığının (Thunnus thynnus) nesli Akdeniz’de hızla tükeniyor.
Talep giderek artarken fiyatlar yükseliyor. Bunun anlamı; balıkçılar ton avlamayı denizlerde son balık kalıncaya kadar sürdürecek. Avrupa Birliği (AB), bu türün neslini sürdürmesi için yapılan ve “SELFDOTT” adı verilen “uygulamalı araştırma projesine” mali destek veriyor. Projenin amaçları arasında; tıpkı levrek, kalkan, torik, palamut, somon ve çuprada olduğu gibi mavi tonu balık çiftliklerinde üretime almak var. Bu demek değil ki mavi ton avcılığının sonu gelecek, kültür balıkçılığı bunu tamamlayan ve neslinin yok olmasını önleyen bir işlev görecek. Mavi ton balığı, su kalitesine çok duyarlıdır. Fakat sorun sadece bu değil. Aynı zamanda hassas ve çok iri bir balık türüdür. İriliğinden dolayı idaresi, kontrolü zordur ve olgunluk düzeyini anlamak kolay değildir. Bu nedenlerden dolayı yumurtalarını toplamak güçtür. Mavi tondan az sayıda yumurta elde etmek için bile bütün yıl boyunca çok fazla çaba göstermek gereklidir. Bu tür balık, mükemmel yaşam şartlarına sahiptir ve yumurtlama döneminde doğacak herhangi bir problemi bertaraf etmek şarttır. Mavi ton, yumurtalarının bir kısmını İspanya, diğerlerini Fransa, Malta, Yunanistan ve İsrail sahillerine bırakır. Deniz bilimcileri bu yumurtaları tam gelişmiş balık üretimini kavramak için kullanırlar ki bu, SELFDOTT projesinin bir sonraki ayağıdır. SELFDOTT projesinin partnerleri; İspanya, Malta, Fransa, Yunanistan, Almanya, İtalya ve Norveç’dir. Türkiye bu projeye katılma fırsatını maalesef kaçırdı. Ancak daha sonraki aşamalarda projeye dahil olma ortamı doğabilir.
MAVİ YÜZGEÇLİ TON ÇOK HIZLI BÜYÜR
Akdeniz ve Atlantik’in önemli bir türü olan Mavi ton, çok hızlı büyür. Diğer çiftlik balık türlerinden çok yüksek be-
sin değerine ve enerjiye gereksinim duyar. Bu nedenle levrek ve çupra gibi kültür balıklarına kıyasla çok daha yüksek enerji değeri olan yemlerle beslemek şarttır. Bunun yanında ton balığı, yumurtalarını tatlı su yerine tuzlu suya bırakır. Bu nedenle yoğun oksijene sahip yüksek kaliteli deniz suyuna ihtiyaç gösterir. Deniz bilimcileri, geçmişte vahşi türlerin kafeste türetilmesi başarıldığı için SELFDOTT projesine de iyimser bakıyor. Ton ile aynı familyaya ait ve fakat daha küçük olan palamut ve toriğin kültür üretiminde büyük aşama kaydedildi ve dünyada ilk kez bu türlerin balık kafeslerinde biyolojik gelişmelerini tamamlaması sağlandı. Bunun anlamı, aile grubu aynı olan tonun da (denizden karaya çıkarılarak) kültür üretimiyle çoğaltılabileceğidir. Bundan sonraki ilk adım; tonun larvalarının (kurt Mavi yüzgeçli ton balığı üretimi çuklarının) dayanma gücünü geliştirirken; buna paralel olarak karada hazırlanacak ideal ortamlarda yumurtalarını bırakmasını sağlamaktır. Karada hem ışık, hem su kalitesi ve de yüksek oksijen ortamını hazırlayıp kontrol etmek mümkün olunca mavi tonun kritik konu olan çiftlik üretiminde ideal üreme ortamı sağlanmış olacaktır. Çiftlik balıkçılığı, standart ölçülere ve lezzete sahip olup tüketicinin artık kabullendiği, alıştığı ve ne aldığını bildiği yeni bir pazar yaratmıştır. Bilim adamlarının tüketiciler arasında yaptığı seri testlerde; yarısının deniz ton, diğer yarısının ise kültür ton lezzetini yeğlediği belirlenmiştir. Bu bulgu, tıpkı somon ve deniz kabuklularında olduğu gibi pazarın istediği miktarda mavi tonu sağlamaya rehberlik edecektir. Çok sayıda ülkenin katkısıyla halen İspanya’da üretilen yumurtalarla, uzak olmayan bir sürede mavi tonun kültür üretimine başlanabilecektir. Böylece bu türün üzerindeki baskı kalkacak ve Akdeniz’in muhteşem doğasını ebediyen süslemeyi sürdürebilecektir. Mavi ton, Akdeniz balık avcılığı için çok önemlidir. Japon kültürünün geleneksel yemekleri sushi ve sashimi’nin vazgeçilmesi arasındadır. Göçebe balıklardan olan mavi ton, diğer adıyla “orkinos”, beyaz etli değildir ancak konservesi AB’de ve Türkiye’de çok beğenilen ve sevilerek yenilen bir balık türüdür. Mavi tonun sırtıyla başının üstü ve yele yüzgeçleri koyu mavi, yanları açık ve sincabidir. Karnının altı beyazdır.
Genellikle 1,5 metre uzunluğunda ve 300 kg ağırlığındadır. Ama çok daha uzunları ve ağırları da vardır. Japonlar yılda kişi başı 75 kg, AB 26 kg ülkemiz ise 8 kg balık tüketir. Çin’in balık ihracatı 10 milyar, Norveç’in 7 milyar dolar Türkiye’nin ise 250 milyon dolardır. Norveç, Portekiz, Fransa, İzlanda, Rusya, İspanya ve Çin ikili anlaşmalarla Afrika’nın hem doğu hem de batı sahillerinde balık avlarken ülkemiz sadece mavi ton kotasını kullanmaktan aciz Akdeniz ülkeleri kara sularında avlanma yapabiliyor. Oysa 12 metrenin üzerinde 5 bin balıkçı teknemiz avlanma yasağı süresince limanlarda boş yatıyor. Bu tekneler; Angola, Gine, Moritanya ve diğer Akdeniz ülkeleri sahillerinde ikili anlaşmalarla avlanabilir ve ülkeye sürekli artan döviz kazandırabilirler. Kültür balıkçılığını karaya ve özellikle arsa değeri olmayan tepelere yerleştirilecek tanklara kaydırmak, yeni geliştirilen inovasyonları sayesinde artık mümkün hale geldi. SELFDOTT projesi kapsamında mavi ton gibi iri balık türlerinin ilk evrelerinin, mükemmel deniz şartlarına sahip olacak bu tür tanklarda büyütülmesi olanağı yaratıldı. Türkiye’de sektörler 2023’e büyük ihracat hedefleri koyuyor. Kültür balıkçılığının 2023’de ulaşacağı mertebe, kimsenin tahmin edemeyeceği potansiyele sahiptir.
Yılmaz Çakır ile iletişim kurmak için e-mail adresi:
Yazarın Diğer Yazıları
İktibas Yazarlar
Namaz Vakitleri
İnsan Kaynakları
.jpg)
Şirket Kültürü
.jpg)
Kişisel Gelişim
.jpg)
Liderlik
.jpg)
İş Yönetimi
.jpg)
En Çok Okunanlar
En Çok Yorumlananlar
.jpg)
.jpg)
|
Künye | Bize Ulaşın | Gizlilik İlkeleri     Copyright ©2012 yonetimhaber.com | | info@yonetimhaber.com Siteden yararlanırken gizlilik ilkelerini okumanızı tavsiye ederiz © 2011-2012, Tüm Hakları Saklıdır. |