Çılgın Türkler şirket avında

Dünya devlerine üretim yapan yan sanayi şirketleri global oyuncu olma yolunda. Türk şirketlerin küresel krizle birlikte hızlanan yurt dışı atağı sürerken, yabancı ülkelerde Türkler’e ait tesis 50’ye yaklaştı.



TÜRKİYE son 1.5 yıldır yerli otomobil üretimini konuşurken, yan sanayi şirketleri dünya çapındaki başarılı adımlarını sürdürüyor. Türk otomotiv sanayinin en önemli ayaklarından biri olan yan sanayi şirketleri yurt dışı yatırım atağına davam ediyor. Volkswagen, BMW, Mercedes gibi dünya otomotiv devleriyle çalışan Türk şirketlerin yurt dışındaki üretim faaliyetleri küresel krizle birlikte hızlandı. Geçen yıl Türkiye’de toplamda 1 milyar düzeyinde yatırıma imza atan yan sanayi şirketlerinin yabancı ülkelerdeki yatırımları hatırı sayılır bir portföye ulaştı. Birçoğu Taşıt Araçları Yan Sanayicileri Derneği (TAYSAD) üyesi olan Türk şirketler tarafından Çin, Rusya, Brezilya, Hindistan gibi yabancı ülkelerde kurulan tesislerin sayısı 50’ye yaklaştı. Yurt dışı yatırımlar arasında önemli satın almalar da yer alırken, ağırlıklı yöntem ise doğrudan fabrika yatırımları olarak öne çıkıyor. Yurt dışı yatırım trafiği açısından Türk otomotiv tarihinin zirve yaptığı bir dönem yaşandığı belirtilirken, doğrudan yatırımların en yüksek olduğu dönem olarak kabul ediliyor.



Çin’den Brezilya’ya kadar



TAYSAD Genel Sekreteri Özlem Gülşen, yan sanayi şirketlerinin yatırım için seçtiği yerlerin gelişme olan bölgeler olduğuna dikkat çekti. Gülşen “Buralarda hacim ve seri üretim imkanı yüksek. Yan sanayi mevcut müşterisinin küresel yatırımlarda da destekçisi olmak için bu bölgelere yatırım yapıyor. Tabii ki gelişmekte olan bölgelerde sunulan yatırım teşvikleri de önemli bir etken” dedi. Gülşen, söz konusu yatırımların Türkiye’deki yatırım ortamına bir alternatif olmadığına, bunu destekler nitelikte olduğuna işaret etti. Yurt dışı yatırımların önümüzdeki dönemde de artmasını beklediklerini ifade eden Gülşen “Yatırımlar artacaktır. Özellikle müşteri portföyü ve üretilen araç gamları benzer olan bölgelere Türk otomotiv yan sanayisinin yatırımları artacak” diye konuştu.



BÜTÜN DÜNYAYA YAYILDILAR



FARBA OTOMOTİV (Bayraktarlar Holding): En büyük yatırımı geçen yıl otomotiv aydınlatma ürünleri tedarikçisi Alman Odelo Group’u satın almak oldu. Odelo’nun satın alınmasıyla Bayraktarlar, işlerini uluslararası ölçekte genişleterek Avrupa’daki otomotiv yan sanayindeki pazar konumunu güçlendirdi.



ORHAN HOLDİNG Yurt dışı yatırımlar konusunda en aktif şirketlerden biri. 600 milyon Euro’ya yaklaşan cirosuyla Türkiye’nin en büyük otomotiv yan sanayi gruplarından biri. 2007’de ABD’li otomobil ve kamyon parça üreticisi Dana Corporation’un akışkan iletim hatları şirket hisselerini alan şirket, bu yıl Ocak ayında da Çinli Fuzhou Rocket’in yüzde 51’ini satın aldı. Grubun ayrıca Meksika, İngiltere, İspanya, Slovakya, Fransa ve Romanya, Macaristan ve Güney Kore gibi ülkelerde çeşitli faaliyetleri bulunuyor. Orhan Holding 13 ülkede faaliyette.



AKTAŞ HOLDİNG Son dönemde yurt dışı atağıyla dikkat çekiyor. Bağımsız yedek parça grubunda geniş ürün gamına sahip olan Aktaş, hava süspansiyon körüğü alanında dünyanın iddialı şirketlerinden. Türkiye’nin yanı sıra Brezilya, Bulgaristan, Çin, ABD, Almanya gibi ülkelerde üretimi ve lojistik merkezleri bulunuyor. Grubun Rusya yatırımı da proje aşamasında.



TRAKYA OTOCAM Şişe Cam Grubu’na bağlı olan Trakya Otocam’ın Bulgaristan’da 25 milyon dolar yatırımla kurduğu oto cam fabrikası üretime geçti. Şirket Balkanlar’da yaklaşık 400 milyon dolarlık ek yatırım planlıyor. Ayrıca Saint-Gobain Sekurit ile hayata geçirilen 250 milyon dolarlık Tataristan fabrikasının 2013 yılında devreye alınması hedefleniyor. Fabrikada yılda 800 bin araç-set (ön cam, yan cam ve arka cam) üretim yapacak.



YİĞİT AKÜ Alanının global oyuncularından biri haline geldi. 2006 yılında İtalya’da Scaini fabrikasını aldı. Almanya, Fransa, Brezilya ve Ukrayna gibi ülkelerde ofis yatırımlarının yanı sıra İran ve Azerbaycan’da fabrikaları açıldı Yiğit Akü, know-how sözleşmesiyle de Mısır Akü fabrikasıyla işbirliği başlattı.



FARPLAS En önemli yurt dışı yatırımı Hindistan’daki otomotiv yedek parça fabrikasi. Farplas bu yatırımıyla Hindistan pazarını hedefliyor. Şirketin İran’da da faaliyetleri bulunuyor.



NURSAN ELEKTRİK Türkiye’deki tesisinin yanı sıra Bulgaristan’da da üretim yapıyor. Şirket, binek, ticari ve kamyon gibi taşıt araçlarının elektrik donanımları ve akü kablolarını üretiyor.



STANDART PROFİL Bulgaristan, Güney Afrika, Çin, Fransa, İtalya’da faaliyetleri bulunan Standart Profil, otomotiv sektöründe sızdırmazlık profil sistemleri üretimi yapıyor.



TEKLAS KAUÇUK Bulgaristan ve Tataristan’da faaliyette.



İNCİ AKÜ Ukrayna tesisi yıllık 300 bin adetlik akü üretim kapasitesine sahip. Tesiste yaklaşık 50 kişi çalışıyor.



KALE OTO RADYATÖR Fransa’da faaliyetleri bulunuyor.



MURAT TİCARET: Çin fabrikası 3 yıl önce kuruldu.



TIRSAN KARDAN Şirketin yurt dışında yatırım yapmak amacıyla seçtiği bölge Tataristan oldu.